و آن بر چهار قسم است

اعمال هر شب و روز اين ماه

سيد بن طاوس روايت کرده از حضرت امام جعفر صادق و امام موسی کاظم عليهما السلام که فرمودند:

ميگويی در ماه رمضان از اول تا به آخر آن بعد از هر فريضه:

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي حَجَّ بَيْتِکَ الْحَرَامِ‌ فِي عَامِي هَذَا وَ فِي کُلِّ عَامٍ مَا أَبْقَيْتَنِي فِي يُسْرٍ مِنْکَ وَ عَافِيَةٍ وَ سَعَةِ رِزْقٍ وَ لا تُخْلِنِي مِنْ تِلْکَ الْمَوَاقِفِ الْکَرِيمَةِ وَ الْمَشَاهِدِ الشَّرِيفَةِ وَ زِيَارَةِ قَبْرِ نَبِيِّکَ صَلَوَاتُکَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ فِي جَمِيعِ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فَکُنْ لِي اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُکَ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِي لا يُرَدُّ وَ لا يُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِي مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکُورِ سَعْيُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِيلَ عُمُرِي [فِي طَاعَتِکَ‌] وَ تُوَسِّعَ عَلَيَّ رِزْقِي وَ تُؤَدِّيَ عَنِّي أَمَانَتِي وَ دَيْنِي آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ

و می‌خوانی عقب نمازهای فريضه:

يَا عَلِيُّ يَا عَظِيمُ يَا غَفُورُ يَا رَحِيمُ‌ أَنْتَ الرَّبُّ الْعَظِيمُ الَّذِي لَيْسَ کَمِثْلِهِ شَيْ‌ءٌ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ وَ هَذَا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُورِ وَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِي فَرَضْتَ صِيَامَهُ عَلَيَّ وَ هُوَ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أَنْزَلْتَ فِيهِ الْقُرْآنَ هُدًی لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَی وَ الْفُرْقَانِ وَ جَعَلْتَ فِيهِ لَيْلَةَ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَهَا خَيْرا مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ فَيَا ذَا الْمَنِّ وَ لا يُمَنُّ عَلَيْکَ مُنَّ عَلَيَّ بِفَکَاکِ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ فِيمَنْ تَمُنُّ عَلَيْهِ وَ أَدْخِلْنِي الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

و شيخ کفعمی در مصباح و بلد الامين و شيخ شهيد در مجموعه خود از حضرت رسول صلی الله عليه و آله نقل کرده‌اند که آن حضرت فرمود: هر که اين دعا را در ماه رمضان بعد از هر نماز واجبی بخواند حق تعالی بيامرزد گناهان او را تا روز قيامت و دعا اين است اللَّهُمَّ أَدْخِلْ عَلَی أَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ اللَّهُمَّ أَغْنِ کُلَّ فَقِيرٍ اللَّهُمَّ أَشْبِعْ کُلَّ جَائِعٍ اللَّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْيَانٍ اللَّهُمَّ اقْضِ دَيْنَ کُلِّ مَدِينٍ اللَّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ اللَّهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَرِيبٍ اللَّهُمَّ فُکَّ کُلَّ أَسِيرٍ اللَّهُمَّ أَصْلِحْ کُلَّ فَاسِدٍ مِنْ أُمُورِ الْمُسْلِمِينَ اللَّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَرِيضٍ اللَّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنَا بِغِنَاکَ اللَّهُمَّ غَيِّرْ سُوءَ حَالِنَا بِحُسْنِ حَالِکَ اللَّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّيْنَ وَ أَغْنِنَا مِنَ الْفَقْرِ إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ و شيخ کلينی در کافی روايت کرده از ابو بصير که:

حضرت صادق عليه السلام در ماه رمضان اين دعا را می‌خواند:

اللَّهُمَّ إِنِّي بِکَ وَ مِنْکَ أَطْلُبُ حَاجَتِي‌ وَ مَنْ طَلَبَ حَاجَةً إِلَی النَّاسِ فَإِنِّي لا أَطْلُبُ حَاجَتِي إِلا مِنْکَ وَحْدَکَ لا شَرِيکَ لَکَ وَ أَسْأَلُکَ بِفَضْلِکَ وَ رِضْوَانِکَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ أَنْ تَجْعَلَ لِي فِي عَامِي هَذَا إِلَی بَيْتِکَ الْحَرَامِ سَبِيلا حِجَّةً مَبْرُورَةً مُتَقَبَّلَةً زَاکِيَةً خَالِصَةً لَکَ تَقَرُّ بِهَا عَيْنِي وَ تَرْفَعُ بِهَا دَرَجَتِي وَ تَرْزُقَنِي أَنْ أَغُضَّ بَصَرِي وَ أَنْ أَحْفَظَ فَرْجِي وَ أَنْ أَکُفَّ بِهَا عَنْ جَمِيعِ مَحَارِمِکَ حَتَّی لا يَکُونَ شَيْ‌ءٌ آثَرَ عِنْدِي مِنْ طَاعَتِکَ وَ خَشْيَتِکَ وَ الْعَمَلِ بِمَا أَحْبَبْتَ وَ التَّرْکِ لِمَا کَرِهْتَ وَ نَهَيْتَ عَنْهُ وَ اجْعَلْ ذَلِکَ فِي يُسْرٍ وَ يَسَارٍ وَ عَافِيَةٍ وَ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَ وَفَاتِي قَتْلا فِي سَبِيلِکَ تَحْتَ رَايَةِ نَبِيِّکَ مَعَ أَوْلِيَائِکَ وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَقْتُلَ بِي أَعْدَاءَکَ وَ أَعْدَاءَ رَسُولِکَ وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تُکْرِمَنِي بِهَوَانِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ وَ لا تُهِنِّي بِکَرَامَةِ أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِکَ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلا حَسْبِيَ اللَّهُ مَا شَاءَ اللَّهُ مؤلف گويد که اين دعا موسوم به دعای حج است سيد در اقبال از حضرت صادق عليه السلام روايت کرده خواندن آن را در شبهای ماه رمضان بعد از مغرب و کفعمی در بلد الامين گفته که مستحب است خواندن آن در هر روز از ماه رمضان و در شب اول نيز و شيخ مفيد در مقنعه برای خصوص شب اول نقل کرده بعد از نماز مغرب و بدان که بهترين اعمال در شبها و روزهای ماه مبارک رمضان خواندن قرآن است و بسيار بايد خواند چه آنکه قرآن در اين ماه نازل شده است (و وارد شده که: هر چيزی را بهاری است و بهار قرآن ماه رمضان است) و در ماههای ديگر هر ماهی يک ختم سنت است و اقلش شش روز است و در ماه رمضان در هر سه يک ختم سنت است و اگر روزی يک ختم تواند بکند خوب است علامه مجلسی رحمة الله عليه فرموده که در حديث است که بعضی از ائمه عليهم السلام در اين ماه چهل ختم قرآن و زياده می‌کردند و اگر هر ختم قرآنی را ثوابش را به روح مقدس يکی از چهارده معصوم هديه کند ثوابش مضاعف گردد و از روايتی ظاهر ميشود که اجر چنين کسی آن است که با ايشان باشد در روز قيامت و در اين ماه دعا و صلوات و استغفار بسيار بايد نمود و لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ بسيار بايد گفت (و روايت شده که: جناب امام زين العابدين عليه السلام چون ماه رمضان داخل می‌شد تکلم نمی‌کرد مگر به دعاء و تسبيح و استغفار و تکبير و بايد اهتمام بسيار نمود به عبادت و نافله‌های شب و روز)